DIŞSAL MOTİVASYON

Öğrencilerde dışsal motivasyon, genellikle ödüller, cezalar, takdirler veya sosyal onurlar gibi dış faktörlerle sağlanır. Bu tür motivasyon, öğrencilerin belirli akademik hedeflere ulaşmak için daha fazla çaba sarf etmelerini sağlayabilir. Öğrencilerde dışsal motivasyonun sağladığı bazı etkiler şunlar olabilir:

1. Başarı İçin Teşvik: Öğrenciler, sınavlarda yüksek puan almak, ödüller kazanmak veya öğretmenlerinden övgü almak gibi dışsal ödüllerle motive olabilir. Bu tür ödüller, öğrencilerin daha fazla çalışmasına, derslerine odaklanmasına ve hedeflerine ulaşmasına yardımcı olabilir.
2. Akademik Performansın Artışı: Dışsal motivasyon, öğrencinin belirli bir akademik hedefi (örneğin, iyi bir not almak, başarı sertifikası almak) başarması için çalışmasını teşvik edebilir. Öğrenciler bu tür dışsal ödülleri almak için derslere daha fazla odaklanabilir.
3. Rekabetçi Bir Ortam: Dışsal motivasyon, öğrencileri rekabetçi bir şekilde çalışmalarına teşvik edebilir. Ödüller ve övgüler, sınıfta sağlıklı bir rekabet ortamı oluşturabilir, öğrencilerin performanslarını artırmalarını sağlayabilir.
4. Sosyal Onur ve Takdir: Öğrenciler, aileleri ve arkadaşları tarafından takdir edilme ve başarılarının sosyal çevrede kutlanması gibi dışsal ödüllerle motive olabilirler. Bu, öğrencinin özgüvenini artırabilir ve başarıya olan bağlılığını güçlendirebilir.
5. Davranış Düzenleme: Dışsal motivasyon, öğrencilerin sınıf içindeki davranışlarını ve tutumlarını yönlendirmek için de kullanılabilir. Örneğin, öğretmenler ödüller veya olumlu geri bildirimlerle öğrencilerin derse katılımını artırabilir.

Ancak, dışsal motivasyonun sürdürülebilirliği konusunda dikkat edilmesi gereken bir nokta vardır. Sürekli ödüller ve takdirler, öğrencilerin içsel motivasyonlarını zayıflatabilir. Eğer öğrenciler sadece ödül almak için çalışırlarsa, derinlemesine öğrenme yerine ödüllere odaklanabilirler. Bu yüzden, dışsal motivasyonu dengeleyerek içsel motivasyonu da geliştirmek önemlidir.

Örneğin, öğretmenler öğrencileri sadece dışsal ödüllerle değil, aynı zamanda kişisel başarılarıyla gururlanmaya ve öğrenme sürecinde keyif almaya teşvik etmelidir. Bu şekilde, öğrencilerin hem dışsal hem de içsel motivasyonları dengeli bir şekilde gelişebilir.

Dışsal motivasyonun öğrenciler üzerindeki etkileri hem olumlu hem de olumsuz olabilir. Öğrencilerin başarısını teşvik edebilir, ancak dikkatli kullanılması gereklidir, çünkü aşırı dışsal ödüller, içsel motivasyonu zayıflatabilir. İşte dışsal motivasyonun öğrencilere sağladığı bazı yararlar ve zararlar:

Yararlar:

1. Kısa Vadeli Hedeflere Ulaşma: Dışsal motivasyon, öğrencilerin belirli hedeflere (örneğin, yüksek not, ödül kazanma) ulaşmalarını teşvik edebilir. Bu, öğrencinin başarıları üzerinde hızlı bir etki yaratabilir.
2. Performans Artışı: Öğrenciler, ödüller, takdir veya sosyal onur beklentisiyle derslerinde daha fazla çaba gösterebilirler. Bu, onların akademik başarılarını artırabilir.
3. Davranış Düzenleme: Öğrencilerin sınıf içindeki davranışlarını yönlendirmek için dışsal ödüller kullanılabilir. Örneğin, ödüller veya cezalara dayalı bir sistem, öğrencilerin belirli davranışları sergilemelerini teşvik edebilir.
4. Rekabetçi Ortam: Dışsal motivasyon, sınıfta sağlıklı bir rekabet ortamı oluşturabilir. Öğrenciler, ödüller ve övgüler için birbirleriyle rekabet ederek daha fazla çaba gösterebilirler.
5. Başarı ve Güven Kazanma: Öğrenciler ödül ve takdir aldıklarında, kendilerini başarılı hisseder ve özgüvenleri artar. Bu da onları daha fazla çalışmaya ve başarı için daha fazla çaba harcamaya teşvik edebilir.

 Zararlar:

1. İçsel Motivasyonun Zayıflaması: Sürekli dışsal ödüller kullanıldığında, öğrenciler sadece ödül almak için çalışmaya başlar ve öğrenme sürecine duydukları ilgi azalabilir. Bu, içsel motivasyonlarının zayıflamasına yol açabilir. Öğrenci, sadece ödül almak için çaba sarf etmeye başlar, ancak bilgiye ve öğrenmeye karşı olan gerçek ilgisi azalabilir.
2. Ödüllere Bağımlılık: Öğrenciler ödüllere alıştıkça, yalnızca ödül veya takdir almadıkları takdirde motivasyonları düşebilir. Bu durum, öğrenme sürecinin sürekliliğini ve derinliğini olumsuz etkileyebilir.
3. Dışsal Başarıdan Kaynaklanan Stres: Öğrenciler dışsal ödüllere odaklandığında, ödül kazanma baskısı altında daha fazla stres yaşayabilirler. Özellikle büyük ödüller ya da başarılar söz konusu olduğunda, bu stres, öğrencinin psikolojik sağlığını olumsuz etkileyebilir.
4. Rekabetin Aşırıya Kaçması: Eğer ödüller sınıfta çok fazla vurgulanırsa, öğrenciler arasında aşırı rekabetçi bir ortam oluşabilir. Bu da işbirliği ve grup çalışması gibi önemli becerilerin geride kalmasına neden olabilir.
5. Öğrenmeye Değer Vermeme: Öğrenciler, dışsal ödüllerle motive olduklarında, derslerin içeriğinden çok ödüllere odaklanabilirler. Bu da öğrencilerin öğrenmeye değer vermemesine, sadece ödül kazanmak için çalışmasına yol açabilir.

Sonuç:

Dışsal motivasyon, öğrenciler için başlangıçta faydalı olabilir, ancak uzun vadede içsel motivasyonun teşvik edilmesi önemlidir. Dışsal motivasyonun zararlarını azaltmak için ödüller ve takdirler dengeli bir şekilde kullanılmalı, öğrencilerin derse olan ilgileri ve içsel motivasyonları da göz önünde bulundurulmalıdır.